درمان حساسیت دندان که یکی از مشکلات رایج و آزاردهنده در حوزه سلامت دهان و دندان محسوب می‌شود، وارد مرحله‌ای نوین شده است. پژوهشگران هندی موفق شده‌اند با بهره‌گیری از نانوربات‌های مغناطیسی، راهکاری پایدار برای مقابله با درد ناشی از تحریک‌پذیری دندان‌ها ارائه دهند؛ راهکاری که می‌تواند جایگزین مؤثری برای خمیردندان‌های بی‌حس‌کننده موقت باشد.
نانوربات‌های CalBot؛ راه‌حلی نوین برای مسدودسازی دائمی لوله‌های دندانی
بر اساس گزارش منتشرشده از سوی مرکز علوم و مهندسی نانو (CeNSE) در موسسه علوم هند، نانوربات‌هایی با نام CalBot طراحی شده‌اند که از نانوذرات اکسید آهن مغناطیسی با عرض ۴۰۰ نانومتر تشکیل شده‌اند. این ذرات با ماده‌ای بیوسرامیکی مبتنی بر کلسیم سیلیکات پوشانده شده‌اند تا بتوانند عملکردی مشابه مینای دندان داشته باشند.
پس از قرارگیری این ربات‌ها روی سطح دندان، با استفاده از میدان مغناطیسی خارجی، زنجیره‌هایی از آنها به سمت لوله‌های ریز درون عاج دندان هدایت می‌شوند. این لوله‌ها که به انتهای عصبی پالپ دندان متصل‌اند، در صورت آسیب‌دیدگی مینای دندان، در معرض ورود مواد تحریک‌کننده مانند نوشیدنی‌های سرد، گرم یا اسیدی قرار می‌گیرند و موجب درد می‌شوند.
عملکرد درمانی ربات‌ها؛ ایجاد سد محافظ زیست‌سازگار
درمان با CalBotها منجر به تشکیل یک لایه سیمانی‌شکل درون لوله‌های دندانی می‌شود که تا عمق ۳۰۰ تا ۵۰۰ میکرومتر امتداد دارد. این سد محافظ، عملکردی مشابه مینای طبیعی دندان دارد و مانع از ورود مواد تحریک‌کننده به انتهای عصب می‌شود. برخلاف خمیردندان‌های بی‌حس‌کننده که تنها تسکین موقت فراهم می‌کنند، این روش درمانی پتانسیل ایجاد محافظت بلندمدت را دارد.
آزمایش‌های موفق روی دندان انسان و حیوانات
دانشمندان ابتدا این فناوری را روی دندان‌های انسانی کشیده‌شده آزمایش کردند و دریافتند که تنها پس از ۲۰ دقیقه قرارگیری در میدان مغناطیسی، ربات‌ها موفق به ایجاد درپوش‌های پایدار در لوله‌های دندانی شدند. در ادامه، آزمایش‌هایی روی موش‌هایی با حساسیت القایی انجام شد که نشان داد پس از درمان، حیوانات قادر به نوشیدن آب سرد شدند؛ رفتاری که پیش از درمان از آن اجتناب می‌کردند.
گامی بزرگ در مسیر تجاری‌سازی و کاربرد بالینی
پروفسور آمباریش گوش، یکی از نویسندگان اصلی این پژوهش، تأکید کرده است که این دستاورد نشان‌دهنده توانمندی‌های نانورباتیک در تحول مراقبت‌های بهداشتی است. فناوری CalBot اکنون توسط شرکت نوپای تراناتیلوس (Theranautilus) در مسیر تجاری‌سازی قرار گرفته و جزئیات آن در مجله علمی Advanced Science منتشر شده است.
این نوآوری می‌تواند نقطه عطفی در درمان‌های دندانی باشد و امید می‌رود در آینده‌ای نزدیک، شاهد ورود آن به کلینیک‌های دندان‌پزشکی و استفاده گسترده از آن برای درمان قطعی حساسیت دندان باشیم.
