نخستین تولید ایمپلنت استخوانی جذبی با پرینت سه‌بعدی در کشور
برای نخستین‌بار در ایران، ایمپلنت استخوانی جذبی با استفاده از فناوری پرینت سه‌بعدی تولید شد؛ محصولی که می‌تواند در بازسازی استخوان‌های فک بالا و پایین، کاسه چشم، جمجمه و همچنین ترمیم شکستگی‌های شدید به‌کار رود. این دستاورد توسط شرکت دانش‌بنیان «امیدآفرینان بافت آینده» و پس از چند سال تحقیق و توسعه به مرحله تولید صنعتی رسیده است.
توسعه پرینت زیستی و کاربردهای گسترده
این شرکت از سال ۱۳۹۶ فعالیت خود را آغاز کرده و نخستین پرینتر سه‌بعدی زیستی تجاری کشور را عرضه کرده است. پیش‌تر نمونه‌های آزمایشگاهی در دانشگاه‌ها ساخته شده بود، اما این مجموعه توانست نسخه تجاری را وارد بازار کند. پرینترهای زیستی علاوه بر تولید بافت‌های نرم مانند پوست و غضروف، قابلیت پرینت بافت‌های سخت همچون استخوان را نیز دارند. تاکنون بیش از ۳۰ دستگاه پرینتر زیستی در دانشگاه‌های برتر کشور از جمله شریف، تهران و علوم پزشکی ایران نصب شده و خروجی آن‌ها بیش از ۱۰۰ مقاله علمی در حوزه مهندسی بافت بوده است.
ویژگی‌های منحصربه‌فرد ایمپلنت استخوانی جذبی
ایمپلنت‌های جدید با تکیه بر پلیمرهای زیستی طراحی شده‌اند و پس از کارگذاری در بدن، طی ۱۸ تا ۲۴ ماه به‌طور کامل جذب می‌شوند. این ویژگی باعث می‌شود برخلاف ایمپلنت‌های تیتانیومی، نیازی به جراحی دوم برای خارج‌سازی وجود نداشته باشد. این مزیت به‌ویژه برای بیماران کودک اهمیت دارد، زیرا با رشد جمجمه، ایمپلنت به‌طور طبیعی با بدن هماهنگ می‌شود و نیاز به تعویض ندارد.
کاربردهای بالینی و موفقیت‌های اولیه
ایمپلنت‌های جذبی ایرانی تاکنون در بیش از ۳۰ عمل جراحی موفق برای بازسازی فک، جمجمه، کاسه چشم و درمان اختلالات مادرزادی مانند شکاف کام به‌کار رفته‌اند. نتایج اولیه نشان می‌دهد این فناوری می‌تواند جایگزینی مطمئن برای روش‌های سنتی باشد.
تولید داخلی و صرفه‌جویی ارزی
تمام مواد اولیه این ایمپلنت‌ها در داخل کشور سنتز می‌شود و برخلاف آلوگرفت‌ها که از بافت انسانی تهیه می‌شوند، هیچ خطری از نظر انتقال بیماری ندارند. به گفته مدیر تولید شرکت، این فناوری تاکنون بیش از ۱۳.۶ میلیون دلار صرفه‌جویی ارزی به همراه داشته و می‌تواند سهم قابل‌توجهی از بازار تجهیزات پزشکی پیشرفته را در آینده به خود اختصاص دهد.
مسیر قانونی و رونمایی رسمی
فرایند طراحی و آزمایش این محصول از سال ۱۳۹۹ آغاز شد و پس از سه سال توسعه آزمایشگاهی و استانداردسازی، در سال ۱۴۰۳ مجوزهای رسمی تولید و استفاده بالینی صادر شد. این محصول در نمایشگاه فناوری‌های روزآمد ایران (فر ایران) با حضور معاون علمی رئیس‌جمهور رونمایی شد.
جمع‌بندی
دستیابی ایران به فناوری ایمپلنت استخوانی جذبی با پرینت سه‌بعدی نقطه عطفی در حوزه مهندسی بافت و زیست‌فناوری پزشکی محسوب می‌شود. این نوآوری نه‌تنها کیفیت درمان بیماران را ارتقا می‌دهد، بلکه با کاهش وابستگی به واردات، نقش مهمی در توسعه اقتصاد دانش‌بنیان کشور ایفا خواهد کرد.
من فارغ‌التحصیل رشته مهندسی نرم‌افزار هستم و از همان دوران دانشگاه به دنیای تکنولوژی و تحولات آن علاقه‌مند بودم. فعالیت حرفه‌ای خودم را از سال ۱۳۹۶ با نوشتن مقالات تحلیلی درباره هوش مصنوعی و برنامه‌نویسی در یک وبلاگ شخصی آغاز کردم. پس از کسب تجربه، به عنوان نویسنده و تحلیل‌گر با مجلات و وب‌سایت‌های مختلف تکنولوژی همکاری کردم و اکنون به عنوان دبیر سرویس فناوری‌های نوظهور در یک مجله معتبر تکنولوژی فعالیت می‌کنم. تلاش من این است که آخرین پیشرفت‌ها و دستاوردهای این حوزه را به زبانی ساده و کاربردی برای مخاطبان ارائه دهم.
