تهدید دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، مبنی بر اعمال تعرفه‌های بالا بر آیفون‌هایی که در ایالات متحده تولید نمی‌شوند، واکنش قاطع مقامات ایالت کالیفرنیا را در پی داشته است. راب بونتا، دادستان کل کالیفرنیا، در حال بررسی طرح دعوی قضایی علیه دولت ترامپ است تا از بزرگترین و شناخته‌شده‌ترین شرکت مستقر در این ایالت، یعنی اپل، دفاع کند. این اقدام، نشان‌دهنده ابعاد جدیدی از تنش میان سیاست‌های اقتصادی دولت فدرال و منافع ایالت‌های پیشرو در فناوری است.
دفاع از قلب اقتصاد کالیفرنیا
ترامپ در هفته گذشته تهدید کرده بود که تعرفه‌ای ۲۵ درصدی یا بالاتر را بر تمامی دستگاه‌های آیفون وارداتی که در خاک آمریکا ساخته نشده‌اند، اعمال خواهد کرد. این تهدید، نگرانی‌های جدی را در میان شرکت‌های فناوری و مصرف‌کنندگان ایجاد کرده است. دادستان کل بونتا توضیح داد که چرا احساس کرده است نیاز به تهدید به اقدام قانونی علیه دولت ترامپ وجود دارد. او تأکید کرد که اپل یکی از شرکت‌های معدودی است که نقش حیاتی در تبدیل اقتصاد کالیفرنیا به چهارمین اقتصاد بزرگ جهان ایفا کرده است.
بونتا در گفتگو با پولیتیکو، پوچی موقعیتی را که در آن مجبور به دفاع از یک شرکت آمریکایی فعال در یک ایالت آمریکا در برابر رئیس‌جمهور این کشور است، مطرح کرد. او با لحنی کنایه‌آمیز گفت: “بیانیه مربوط به اپل چیزی است که آشکارا ناامیدکننده است. تقریباً مثل این است که [ترامپ] صبح از خواب بیدار می‌شود و می‌گوید: ‘هی، فکر می‌کنم اپل باید گوشی‌های بیشتری بسازد، و شاید به مدیرعاملشان بگویم که این کار را بکند.’ و بعد شاید فردا از خواب بیدار شود و بگوید: ‘هی، شوخی کردم!'” این سخنان، نشان‌دهنده عدم اطمینان ناشی از سیاست‌گذاری‌های ناگهانی در دوره ترامپ است.
چالش‌های تولید آیفون در آمریکا و پیامدهای تعرفه‌ها
خواسته ترامپ مبنی بر تولید آیفون در خاک آمریکا، با وجود روابط به ظاهر دوستانه او با تیم کوک، مدیرعامل اپل، در عمل با چالش‌های بزرگی روبروست. کارشناسان اقتصادی معتقدند که تولید آیفون در آمریکا به ناگزیر منجر به افزایش چشمگیر قیمت نهایی دستگاه خواهد شد. دلیل اصلی این امر، تفاوت فاحش در دستمزد کارگران خط مونتاژ در آمریکا نسبت به کشورهایی مانند چین است. علاوه بر این، ایجاد یک زنجیره تأمین جامع و کارآمد برای آیفون در ایالات متحده نیز با مشکلات پیچیده‌ای روبرو خواهد بود، چرا که اکوسیستم تأمین قطعات و مونتاژ این محصولات در آسیا به شکلی گسترده و تخصصی توسعه یافته است.
پیش از هرگونه تصمیم برای طرح دعوی قضایی، دادستان کل بونتا سیاست‌های تعرفه‌ای ترامپ را به دقت بررسی خواهد کرد تا اطمینان یابد که هیچ شرکت کالیفرنیایی به طور ناعادلانه‌ای هدف قرار نگرفته است. ترامپ، احتمالاً با درک چالش‌های احتمالی، بعدها اعلام کرد که تعرفه‌های ۲۵ درصدی و بالاتر او شامل سایر تولیدکنندگان دستگاه‌ها از جمله سامسونگ نیز خواهد شد.
اپل هنوز هیچ اظهارنظری در خصوص پست ترامپ در شبکه اجتماعی “تروث سوشال” که در آن رئیس‌جمهور اعلام کرده از تیم کوک انتظار دارد آیفون‌های فروخته شده در آمریکا در همین کشور ساخته شوند “نه هند یا هر جای دیگر”، انجام نداده است. کارشناسان اقتصادی پیامدهای چنین تعرفه‌هایی را جدی ارزیابی می‌کنند. به گفته دن آیوز، رئیس جهانی تحقیقات فناوری در ودبوش سکیوریتیز، اگر ترامپ تعرفه‌های ۲۵ درصدی را بر مدل‌های آیفون اعمال کند، قیمت هر دستگاه می‌تواند تا ۳۵۰۰ دلار افزایش یابد. او می‌گوید: “اگر زنجیره تأمین را در آمریکا با کارخانه‌هایی در وست ویرجینیا و نیوجرسی بسازید، آیفون‌ها ۳۵۰۰ دلاری خواهند شد.” این ارزیابی، نشان‌دهنده فشار بی‌سابقه‌ای است که این تعرفه‌ها می‌تواند بر مصرف‌کنندگان آمریکایی وارد کند.