نتایج یک پژوهش جدید در استرالیا نشان میدهد که بخش قابل توجهی از کارمندان این کشور، بهویژه در حوزههای خدماتی و اداری، بهطور مخفیانه و بدون اطلاع یا تأیید مدیران خود از ابزارهای هوش مصنوعی مولد استفاده میکنند. این رفتار پنهانی، در حالی رو به افزایش است که دولت فدرال و کمیسیون بهرهوری استرالیا شهروندان را به بهرهگیری حداکثری از این فناوری دعوت کردهاند.
ترس از برچسب تنبلی؛ انگیزهای برای پنهانکاری
بر اساس دادههای این تحقیق، بین ۲۱ تا ۲۷ درصد از کارمندان استرالیایی استفاده از هوش مصنوعی را مخفی نگه میدارند. دلیل اصلی این رفتار، نگرانی از قضاوت منفی مدیران و همکاران است. بسیاری از افراد تصور میکنند بهرهگیری از هوش مصنوعی نوعی تقلب یا نشانهای از ناتوانی در انجام وظایف حرفهای است و ممکن است به کاهش اعتبار شغلی آنها منجر شود.
شکاف نظارتی و نبود سیاستهای روشن در محیط کار
این تحقیق ۱۲۴ صفحهای که توسط نهاد مشاغل و مهارتهای دولت استرالیا تهیه شده، به نبود چارچوبهای نظارتی مشخص در محل کار اشاره دارد. این خلأ باعث شده کارمندان و کارفرمایان در مواجهه با هوش مصنوعی، دچار سردرگمی شوند و ندانند چه رفتاری درست یا قابل قبول است.
در بخشی از گزارش آمده است: استفاده پنهانی از هوش مصنوعی، اگرچه در ظاهر نگرانکننده به نظر میرسد، اما در برخی موارد بهعنوان محرک نوآوری از پایین به بالا عمل کرده و کارمندانی که بهطور مستقل از این فناوری بهره میبرند، در واقع نقش رهبران غیررسمی را ایفا میکنند.
فرصتهای نوآوری در کنار تهدیدهای امنیتی و قانونی
با وجود مزایای بالقوه، استفاده غیررسمی و بدون نظارت از هوش مصنوعی ریسکهای قابل توجهی نیز به همراه دارد. از جمله این خطرات میتوان به تهدید امنیت دادهها، عدم پاسخگویی، نقض قوانین و بروز نتایج نامنظم اشاره کرد. همچنین پراکندگی در شیوه استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی ممکن است مانع از یکپارچهسازی و مقیاسپذیری آنها در آینده شود.

پیشنهاد تدوین چارچوب ملی برای مدیریت گذار به هوش مصنوعی
در پایان این گزارش، بر ضرورت تدوین یک چارچوب ملی هماهنگ برای مدیریت گذار استرالیا به سمت استفاده گسترده از هوش مصنوعی مولد تأکید شده است. این چارچوب باید شامل ظرفیتهای متمرکز، سیاستگذاری منسجم و برنامهریزی برای ارتقای مهارتهای دیجیتال و هوش مصنوعی در سطح کل جمعیت باشد.
با توجه به رشد سریع فناوریهای هوش مصنوعی و نفوذ آنها در محیطهای کاری، کشورها ناگزیرند سیاستهای روشن و قابل اجرا برای مدیریت این تحول تدوین کنند. تجربه استرالیا نشان میدهد که بدون نظارت و آموزش مناسب، استفاده از هوش مصنوعی میتواند هم فرصتساز و هم چالشبرانگیز باشد.