طبق تازه‌ترین گزارش مرکز اطلاعات شبکه اینترنت چین (CNNIC)، تعداد کاربران هوش مصنوعی چین در ژوئن ۲۰۲۵ به ۵۱۵ میلیون نفر رسید؛ رقمی که نشان‌دهنده رشد دو برابری تنها در شش ماه است. این جهش سریع، چین را به بزرگ‌ترین بازار هوش مصنوعی جهان تبدیل کرده و جایگاه این کشور را در رقابت جهانی فناوری تثبیت کرده است.
استراتژی «AI Plus» و نقش دولت در رشد کاربران هوش مصنوعی
رشد چشمگیر کاربران هوش مصنوعی در چین نتیجه اجرای استراتژی ملی «AI Plus» است؛ برنامه‌ای که هدف آن یکپارچه‌سازی هوش مصنوعی در زندگی روزمره، اقتصاد و صنعت است. سرمایه‌گذاری‌های کلان دولت در زیرساخت‌ها و حمایت از توسعه مدل‌های بومی، زمینه‌ساز این افزایش بی‌سابقه شده است.
در بازه دسامبر ۲۰۲۴ تا ژوئن ۲۰۲۵، بیش از ۲۶۶ میلیون کاربر جدید به جمع استفاده‌کنندگان از هوش مصنوعی مولد پیوستند و نرخ پذیرش فناوری به ۳۶.۵ درصد از کل جمعیت اینترنتی کشور رسید.
ویژگی‌های جمعیتی کاربران هوش مصنوعی چین
بر اساس داده‌های منتشرشده، بیشتر کاربران هوش مصنوعی در چین جوان و تحصیل‌کرده هستند:
- ۷۴.۶ درصد کمتر از ۴۰ سال سن دارند.
- ۳۷.۵ درصد دارای مدرک دانشگاهی یا بالاتر هستند.
این ترکیب جمعیتی نشان می‌دهد که نسل جوان و تحصیل‌کرده موتور محرک پذیرش و استفاده از فناوری‌های نوین در چین است.
ترجیح کاربران به مدل‌های بومی و محدودیت دسترسی به خارجی‌ها
بیش از ۹۰ درصد کاربران چینی از مدل‌های بومی مانند دیپ‌سیک، کوئن علی‌بابا و Doubao بایت‌دنس استفاده می‌کنند. محدودیت دسترسی به مدل‌های خارجی همچون OpenAI و DeepMind گوگل، همراه با سیاست‌های دولت در حمایت از خوداتکایی فناورانه، موجب شده بازار داخلی هوش مصنوعی چین به سرعت رشد کند.
چین در برابر آمریکا؛ رقابت جهانی هوش مصنوعی
طبق پژوهش مایکروسافت در ژوئن ۲۰۲۵، چین اکنون بزرگ‌ترین بازار هوش مصنوعی جهان است، در حالی که نرخ پذیرش این فناوری در آمریکا حدود ۲۵ درصد باقی مانده است. عرضه مدل R1 دیپ‌سیک در ژانویه ۲۰۲۵ نقش کلیدی در دو برابر شدن کاربران چینی در مدت شش ماه ایفا کرد.
با این حال، آمریکا همچنان در شاخص «پذیرش سرانه» و ادغام عمیق‌تر هوش مصنوعی در زندگی روزمره و کسب‌وکارها پیشتاز است. این وضعیت نشان‌دهنده رقابتی جهانی است که در آن چین از نظر تعداد کاربران و مقیاس، و آمریکا از نظر نوآوری و تعامل فردی برتری دارد.
جمع‌بندی
افزایش دو برابری کاربران هوش مصنوعی چین در نیم‌سال نخست ۲۰۲۵، نه‌تنها بیانگر سرعت بالای پذیرش فناوری در این کشور است، بلکه نشان می‌دهد چین با تکیه بر استراتژی‌های ملی و توسعه مدل‌های بومی، به یکی از بازیگران اصلی آینده هوش مصنوعی جهان تبدیل شده است. این روند رقابت میان چین و آمریکا را وارد مرحله‌ای تازه کرده که پیامدهای آن بر اقتصاد و فناوری جهانی غیرقابل چشم‌پوشی خواهد بود.
من فارغ‌التحصیل رشته مهندسی نرم‌افزار هستم و از همان دوران دانشگاه به دنیای تکنولوژی و تحولات آن علاقه‌مند بودم. فعالیت حرفه‌ای خودم را از سال ۱۳۹۶ با نوشتن مقالات تحلیلی درباره هوش مصنوعی و برنامه‌نویسی در یک وبلاگ شخصی آغاز کردم. پس از کسب تجربه، به عنوان نویسنده و تحلیل‌گر با مجلات و وب‌سایت‌های مختلف تکنولوژی همکاری کردم و اکنون به عنوان دبیر سرویس فناوری‌های نوظهور در یک مجله معتبر تکنولوژی فعالیت می‌کنم. تلاش من این است که آخرین پیشرفت‌ها و دستاوردهای این حوزه را به زبانی ساده و کاربردی برای مخاطبان ارائه دهم.
